Tiết học Khám phá thế giới nghề nghiệp của thầy trò trường THCS Thanh Cao, xã Bình Minh, TP Hà Nội
Giáo dục nghề nghiệp - Lời giải cho thị trường lao động hiện đại
Trong bối cảnh chuyển đổi số, hội nhập quốc tế sâu rộng và sự phát triển mạnh mẽ của khoa học – công nghệ, thị trường lao động hiện nay không chỉ cần bằng cấp mà còn đòi hỏi kỹ năng thực hành, tư duy linh hoạt và khả năng thích ứng cao. Đây chính là lúc giáo dục nghề nghiệp (GDNN) khẳng định vai trò là lời giải hiệu quả cho bài toán nhân lực chất lượng.
Không ít sinh viên tốt nghiệp đại học rơi vào tình trạng thất nghiệp hoặc làm trái ngành, trong khi nhiều doanh nghiệp lại thiếu lao động kỹ thuật có tay nghề. Người học nghề thường có cơ hội việc làm sớm, được đào tạo sát thực tế, hưởng chính sách hỗ trợ học phí và dễ dàng liên thông khi có nhu cầu học lên. Học nghề – học kỹ năng – đang dần trở thành hướng đi thực tế, giúp người học nhanh chóng tiếp cận thị trường lao động, ổn định cuộc sống và phát triển lâu dài.
Giáo dục nghề nghiệp không chỉ là giải pháp giảm tải cho hệ đại học mà còn góp phần thực hiện hiệu quả chủ trương phân luồng học sinh sau THCS, THPT. Hà Nội đang hướng tới xây dựng một hệ thống GDNN hiện đại, gắn kết chặt chẽ giữa nhà trường – doanh nghiệp – thị trường, nhằm đào tạo nguồn nhân lực đáp ứng chuẩn quốc gia và tiệm cận quốc tế.
Học nghề hôm nay là chuẩn bị cho thành công ngày mai. GDNN không phải lựa chọn thấp kém, mà là con đường thông minh, thực tế, ngắn nhất để có việc làm bền vững, thu nhập ổn định và sẵn sàng hội nhập.
Thay đổi nhận thức về học nghề
Trong giai đoạn 2025 – 2026, công tác truyền thông sẽ tập trung thay đổi nhận thức của người dân, gia đình và học sinh về học nghề, học kỹ năng, thông qua: Tổ chức các chiến dịch truyền thông đa kênh (báo chí, truyền hình, mạng xã hội, nền tảng số); Thực hiện các chuyên mục, tọa đàm, phóng sự về GDNN; Tuyên dương gương học sinh – sinh viên học nghề thành công, mô hình gắn kết hiệu quả giữa nhà trường và doanh nghiệp.
Giai đoạn 2027 - 2030, truyền thông tiếp tục nhấn mạnh việc hoàn thiện cơ chế, chính sách hỗ trợ học nghề (miễn giảm học phí, đầu tư cơ sở vật chất), đồng thời nâng cao hình ảnh hệ thống các trường nghề công lập qua đổi mới chương trình, phương pháp đào tạo, tiếp cận chuẩn nghề nghiệp quốc gia và quốc tế.
Hoạt động thí nghiệm của học sinh mầm non Cự Khê
Gắn kết nhà trường và doanh nghiệp
Một trong những giải pháp trọng tâm để nâng cao chất lượng giáo dục nghề nghiệp (GDNN) chính là tăng cường sự kết nối thực chất giữa nhà trường và doanh nghiệp. Mối liên kết này không chỉ giúp chương trình đào tạo sát với nhu cầu sử dụng lao động, mà còn là "cầu nối" quan trọng đưa người học từ ghế nhà trường đến với thị trường việc làm một cách nhanh chóng, hiệu quả.
Trong thời gian tới, nội dung truyền thông về GDNN sẽ tập trung giới thiệu sâu rộng các mô hình tiêu biểu trong việc phối hợp giữa cơ sở giáo dục nghề nghiệp với doanh nghiệp: từ xây dựng chương trình đào tạo, tổ chức thực hành – thực tập, đến tuyển dụng trực tiếp và hỗ trợ khởi nghiệp. Những ngành nghề có thế mạnh tại địa phương như cơ khí, điện - điện tử, công nghệ thông tin, du lịch -khách sạn, nông nghiệp ứng dụng công nghệ cao... sẽ được ưu tiên lan tỏa, nhằm truyền cảm hứng và tạo niềm tin cho người học.
Bên cạnh đó, các hoạt động vinh danh học sinh - sinh viên xuất sắc, nhà giáo tận tâm, doanh nghiệp đồng hành tích cực với GDNN sẽ được tổ chức thường niên, tạo thành phong trào thi đua và xây dựng hình ảnh tích cực về học nghề – làm nghề. Mỗi gương mặt thành công từ giáo dục nghề nghiệp là một minh chứng sống động, là minh họa thuyết phục cho con đường lập thân, lập nghiệp bằng kỹ năng nghề nghiệp vững vàng. Thông tin tích cực sẽ được lan tỏa mạnh mẽ trên báo chí, truyền thông số, mạng xã hội, hệ thống thông tin cơ sở... góp phần thay đổi nhận thức xã hội, nâng cao vị thế của GDNN trong hệ thống giáo dục quốc dân.
Khi các nhà trường không đứng một mình, doanh nghiệp sẽ không chỉ là người sử dụng lao động, mà trở thành người bạn đồng hành trong đào tạo, thì giáo dục nghề nghiệp mới thực sự "gắn học với hành, gắn nhà trường với sản xuất, gắn đào tạo với việc làm".
Chung tay nâng cao chất lượng GDNN
Thực hiện chỉ đạo của UBND Thành phố tại Kế hoạch số 175/KH-UBND, Sở Văn hóa và Thể thao được giao chủ trì, phối hợp với Sở Giáo dục và Đào tạo, Sở Nội vụ cùng các cơ quan, đơn vị liên quan triển khai đồng bộ công tác truyền thông về giáo dục nghề nghiệp (GDNN) trên toàn địa bàn.
Kế hoạch nhấn mạnh việc đa dạng hóa hình thức tuyên truyền, bảo đảm thông tin đến được với mọi tầng lớp Nhân dân, đặc biệt là thanh thiếu niên – đối tượng định hướng nghề nghiệp trong tương lai. Các kênh truyền thông được khai thác linh hoạt, gồm: Báo chí, truyền hình, mạng xã hội và nền tảng số; Cổng/ Trang thông tin điện tử của các sở, ban, ngành, UBND các cấp; Hệ thống loa truyền thanh cơ sở, bảng tin, pano, áp phích; Các hội nghị, hội thảo, diễn đàn cộng đồng và hoạt động tuyên truyền trực tiếp tại địa bàn dân cư.
Tại địa phương, UBND xã Bình Minh đề nghị các thôn, tổ dân phố, trường học và các đoàn thể chính trị - xã hội chủ động phối hợp triển khai công tác tuyên truyền về GDNN một cách thiết thực, hiệu quả. Trong đó, cần đặc biệt chú trọng đối tượng học sinh THCS, THPT và phụ huynh học sinh, những người đang đứng trước các lựa chọn quan trọng về hướng đi học tập và nghề nghiệp. Việc truyền tải thông tin cần bảo đảm đúng định hướng: học nghề là con đường chính đáng, hiện đại, gắn liền với việc làm bền vững, thu nhập ổn định và cơ hội học tập suốt đời.
Bên cạnh việc phổ biến chính sách hỗ trợ học nghề, các địa phương cần lan tỏa gương điển hình, mô hình học nghề thành công, cơ sở GDNN uy tín, gắn kết với doanh nghiệp... từ đó góp phần thay đổi nhận thức xã hội, nâng cao vị thế và chất lượng của giáo dục nghề nghiệp trên địa bàn xã.
Mục tiêu tổng thể của công tác tuyên truyền là tạo sự chuyển biến mạnh mẽ trong nhận thức, trách nhiệm của toàn xã hội đối với giáo dục nghề nghiệp, xem đây là con đường chính đáng, hiệu quả để tiếp cận việc làm, nâng cao thu nhập và học tập suốt đời. Đồng thời, lan tỏa các điển hình tiên tiến, mô hình thành công, khẳng định GDNN là nền tảng vững chắc cho phát triển kinh tế - xã hội bền vững.
Thông điệp
Học nghề, học để làm chủ tương lai. Giáo dục nghề nghiệp, cánh cửa vào thị trường lao động chất lượng cao, hiện đại, hội nhập.
Hãy cùng đồng hành, truyền cảm hứng, nâng cao nhận thức và hành động thiết thực để xây dựng một thế hệ lao động mới, kỹ năng, tự tin, sáng tạo và bền vững.
Tiết học thí nghiệm sự đổi màu của nước. trường MN Cự Khê, xã Bình Minh, TP Hà Nội